Italiaanse film C’è ancora domani over huiselijk geweld
Een Italiaanse zwart-film over huiselijk geweld en vrouwenrechten, het had pretentieus kunnen zijn. Of ronduit somber en over de top dramatisch. Niks daarvan! C’è ancora domani is stijlvol, authentiek en zelfs grappig zo nu en dan. Maar het onderwerp is dus verre van grappig en helaas zelfs nu nog in 2024 nog erg relevant. In 2022 waren er wereldwijd 89 000 gevallen van femicide (bron: VN). Nu gaat C’è ancora domani niet over moord maar wel over de machtsverhoudingen binnen één huishouden in het bijzonder, en binnen de Italiaanse maatschappij in het algemeen.
Leven met een tiran
De film speelt zich af in 1946 in Rome, voordat vrouwen überhaupt mochten stemmen in Italië en maar liefst 24 jaar voordat scheiding legaal werd in het land. Delia en Ivano wonen met hun drie kinderen en Ivano’s oude (en onhebbelijke) vader in een souterrain woning in Rome. Delia is van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat bezig met het verzorgen van man, kids en schoonvader én het uitoefenen van verschillende baantjes (kleding repareren, kleding wassen, oude mensen verplegen etc). ‘Vanzelfsprekend’ is ze op tijd terug om het avondeten op tijd klaar te hebben staan ‘s avonds. Aan het einde van de dag levert ze haar inkomsten bij manlief, en als ze iets fout zegt of doet wordt ze bont en blauw geslagen. Dit is haar leven, dat heeft ze allang geaccepteerd. Ze berust in haar lot.
In huis heeft niemand respect of waardering voor Delia. Zelfs haar dochter kijkt op haar neer omdat ze niet kan begrijpen dat haar moeder niet voor zichzelf opkomt. Haar zoons doen papa na en schoonvader vindt het niet meer dan normaal dat Ivano zo met zijn vrouw omgaat. Het raam van de woning kijkt uit op het centrale plein van het wooncomplex. Zodoende weten alle buurvrouwen wanneer Delia weer eens in elkaar geslagen wordt. Niemand doet er wat aan. Ze kijken weg, negeren het, dit is gewoon hoe het is. Alle vrouwen in de film, zelfs degene die het meest krachtig overkomt (de vriendin met de marktkraam) accepteren het status quo. Echt heel triest. Ik voelde meermaals echt boosheid naar die echtgenoot toe tijdens de film. Ken je dat? Dat je bijna je popcorn naar het scherm gooit zeg maar. Maar dan komt er een kantelpunt. Delia ontvangt een mysterieuze brief….
Door een krachtige vrouw
De film is geregisseerd door Paola Cortellesi, een bekende Italiaanse zangeres en actrice. De film C’è ancora domani is haar regiedebuut. Zij speelt tevens de rol van Delia. Dit doet ze op zo’n geloofwaardige en authentieke manier, chapeau! De 50-jarige is overigens prachtig, echt een mooie vrouw. Het deed me beseffen dat je echt weinig vrouwen van die leeftijd in hoofdrollen ziet over het algemeen. Maar goed, dat is een andere discussie. Cortellesi heeft zich laten inspireren door verhalen die ze hoorde van familieleden over ‘vroeger’.
In een interview vertelde ze dat wanneer ze die verhalen hoorde, dat ze die altijd in zwart wit visualiseerde. Vandaar de keus om de film in zwart wit te maken. In dit geval past het erg goed en voegt het echt iets toe aan het geheel. Daarnaast liet ze zich inspireren door het ‘Neorealismo rosa’. Dat was een populaire filmgenre in Italië waarbij de film en de personages realistisch zijn, maar waarbij het verhaal komische en romantische elementen bevat. Dat is in deze film zeker het geval. Sommige scènes zijn dan ook heel verrassend en lijken totaal misplaatst. Dat vond ik juist erg leuk, het houdt de kijker geboeid.
Rome in de jaren 40
Voor liefhebbers van Italië is de film C’è ancora domani genieten. De Italiaanse sfeer druipt overal vanaf. De film is deels in Rome opgenomen, in de volkswijk Trastevere en deels in de studio in Cinecittà. De markt, de manier van praten, de straten, alles doet denken aan het mooie Italië waar we zo van houden. Maar door het onderwerp zien we natuurlijk ook de duistere kant van het land. De film speelt zich weliswaar af in een andere tijd, maar geweld en vrouwendiscriminatie zijn nog steeds een probleem in de patriarchale samenleving.
C’è ancora domani was na de release een veelbesproken film in Italië en won meerdere filmprijzen. Het is één van de best verdienende Italiaanse films ooit. Blijkbaar is het beeld toch nog steeds, ook nu, herkenbaar voor veel Italiaanse vrouwen.
Kijken of niet kijken?
Wat mij betreft is de film C’è ancora domani zeker een bioscoopbezoek waard. De composities en beelden zijn erg stijlvol en doen het goed op groot scherm. Toch kun je ook prima de film straks thuis op vod kijken. Ik vind het vooral erg knap dat Paola Cortellesi op zo’n lichtvoetige wijze zo’n moeilijk onderwerp ter sprake brengt. Het is niet normaal dat dit soort dingen in 2024 nog gebeuren. Wat Coretellesi ook erg sterk weergeeft in de film is dat dit een probleem is van alle vrouwen, dat het sociale klassen en leeftijd overstijgt.
Srsck-score: ★★★★
Italië, 2023. Drama van Paola Cortellesi met Valerio Mastandrea, Giorgio Colangeli en Romana Maggiora Vergano.
De film C’è ancora domani is nu te zien in de bioscoop.
Frédérique houdt van mimosa, van films, van de geur van gebakken knoflook, van de Middellandse Zee (‘haar’ zee want aan die zee is ze geboren), fotografie, musea, nachttreinen, haute couture en ze zou het liefst voor altijd in een hotel wonen.
