Batman Begins | Een nieuw begin
De aanzet voor ’s werelds meest geprezen Batman vertelling, The Dark Knight Trilogie, waarvan Nolan’s vierde motion picture slechts het begin is. Een ware meesterzet waarmee master-director Christopher Nolan iedereen omver blies. Na zijn mindere Insomnia (2002) werd deze nieuwe blik op het wereldberoemde karakter van Bob Kane bij zowel het publiek als de critici de hemel in geprezen, en dat mag dan ook wel aangezien Batman Begins anders is dan Batman’s vorige vertoningen.
Het verhaal
Met een geweldig nieuw verhaal komt Batman sterker naar voren en meer tot zijn recht dan ooit. Christopher Nolan wilde met deze nieuwe insteek een meer realistische noot toekennen aan het beroemde karakter, die hierdoor een opmaak en verhaal kreeg wat meer gebaseerd was op de werkelijkheid in plaats van het meer achterlijk cartoon uiterlijk van eind jaren ’90.
We volgen een volwassen Bruce Wayne, die een ruw en afgezonderd leven leidt in het Oosten van de wereld. Hij wordt opgevangen door een vreemde man genaamd Ducard, die hem vertelt naar een heide op een dichtbij zijnde berg te gaan, een zeldzame blauwe bloem te plukken en die naar de top van de berg te brengen. Daar word hij onder de hoede genomen van de League of Shadows en hun leider Ra’s Al-Ghul, die hem traint zijn jeugdtrauma, woede en wil te controleren en die te gebruiken voor het uitroeien van misdaad. Eenmaal terug in zijn thuisstad Gotham-City, die onder het bewind staat van corruptie en criminaliteit, besluit hij zichzelf te veranderen in een symbool wat angst moet zaaien binnen de criminele wereld. Als The Batman weet hij de eerste stappen te zetten in het bestrijden van de georganiseerd misdaad, totdat blijkt dat een grotere ramp Gotham-City lijkt te bedreigen.
Lichtelijk duister
Lichtelijk duister in de toon en niet al te ingewikkeld, dat is de standaard die Christopher Nolan heeft aangehouden met zijn versie. Waar vorige edities zich niet focusten op Batmans oorsprong, is dit in Nolan’s nieuwe versie juist de steunpilaar van het gehele verhaal. Het werkt met flashbacks naar deze oorsprong, die een geheel nieuwe emotionele lading geeft aan de motieven van Bruce Wayne en zijn transformatie naar Batman.
En hoewel Batman Begins theoretisch gezien een superhelden film is, voelt het echter meer aan als een wat meer fictieve misdaad. Intens en meeslepend is hoe dit gevatte nieuwe verhaal omschreven mag worden. Met een lichtelijk duistere en toch heroïsche toon weet het je omver te blazen. Met zowel bekende karakters als schurken is het toch een herkenbare wereld gebleven die in het algemeen qua opzet nieuw is. Het is een bijna vlekkeloos verhaal, een comic book verhaal wat Christopher Nolan op een fantastische manier in de werkelijke wereld heeft weten om te zetten. Aangrijpend, met een geweldig passende opmaak en aangrijpende karakters weet het verhaal te overtuigen en te intrigeren.
De karakters
Alweer een geweldig terugkerend element binnen de filmografie van Christopher Nolan, die ditmaal toch weer een hoogtepunt heeft bereikt. Een volledig nieuwe achtergrond voor Bruce Wayne, die hierdoor emotioneel als karakter zo veel makkelijker te begrijpen valt en met wie je hierdoor ook veel meer meeleeft. Zijn ontwikkeling en transformatie is de steunpilaar voor het verhaal en de film, die een geweldig werkend effect heeft op de aangrijpende factor van Batman Begins. Zijn emoties zijn voelbaar en zo vloeiend en nieuw. Niet stijf of gespeeld, maar juist zo veel sterker dan alle voorgaande films omdat je door deze nieuwe oorsprong juist meer meeleefde met Bruce als karakter en zijn omgeving, en zo ook met de gehele film.
Elk van de karakters heeft zijn eigen nieuwe motieven, die perfect aansluiten met die van het hoofdpersonage. Ze zijn allemaal veelzijdig en hebben hun eigen nieuwe frisse blikken op de situatie binnen het verhaal. Ze ontwikkelen zich ook allemaal geleidelijk aan, geen geforceerde ontwikkelingen die snel gedaan werden. Allemaal hebben ze een goede chemie en passende interacties met elkaar. Wederom dus een geweldige uitwerking die Christopher Nolan zich heeft toegeëigend, en een die nog opmerkelijker is vanwege het feit dat dit al bestaande karakters zijn die al zeker 50 tot 60 jaar bekend zijn.
Opmaak en sfeer
Ook de opmaak en sfeer binnen deze superheldenfilm van realistische bodem is dan ook weer mooi en opmerkzaam. Het spreekt haast de sfeer uit die je bij een Batman film zou willen zien en die dan ook een geweldige uitwerking heeft op het eindresultaat. Ditmaal ook weer niet experimenteel, maar wel speels en ditmaal ook nog eens extreem professioneel. Een aansprekende opmaak die perfect past binnen de curves van het geportretteerde genre en karakter. Lichtelijk in de duistere sferen en toch nog zo mooi emotioneel en heroïsch gehouden, een zowaar perfecte balans die maar weinig superheldenfilms over zich hebben hangen.
Acteerwerk
Het acteerwerk in Batman Begins is zeer stabiel en voelt meer dan oprecht. De acteurs die de specifieke rollen werden toegewezen gaven toewijding aan deze meesterlijk geschreven karakters en hun motieven. Toch merkte je nog een zekere stijfheid, niet groot in de omvang, die ook weer zeer passend was
voor de karakters. Het is namelijk nog maar het begin, en het voelde met de acteurs zo goed omdat hun prestaties ook gewoon zo goed in balans stonden met de ontwikkeling van hun karakters. Natuurlijk zitten daarbij ook enkele uitschieters en dompertjes, maar alles valt op zijn plek met de gekozen acteurs.
Camerawerk
Stabiel, maar nog net wat te flitsend bij de intense sequenties en zeker veel te snel bij de one-to-one choreografie scènes. Het nam alles wel goed op en was zeker intrigerend en goed te volgen. Het verborg een beetje de mooie choreografie en de wat minder mooie (dan wel weinig gebruikte) speciale effecten.
Maar voornamelijk het gebruik van kleur was prachtig. Een zeker roestig uiterlijk, grimmig in een zekere zin en met een toon die lichtelijk duister overkomt. Het voelde als een misdaadfilm, waar dit intrigerende camerawerk zeker de veroorzaker van is. De achtervolgingen (voornamelijk met de Tumbler) zijn echt fenomenaal mooi geschoten en zeer meeslepend.
Effecten
Christopher Nolan’s ambitie was om alles zoveel mogelijk realistisch te houden en daarbij horen veel praktische effecten, die van zichzelf een mooie atmosfeer creëerden binnen het verhaal. Alle ensembles, van de massieve Tumbler tot het pak van Batman zijn werkelijk gemaakt en gebruikt tijdens de opnames. Een meesterlijke prestatie die je nog weinig ziet vandaag de dag. Stunts zijn door de acteurs veelal zelf gedaan en dit alles om het gewoon realistisch te houden. Vind tegenwoordig nog maar een regisseur die zo’n idee aan een studio durft voor te leggen, want die zoektocht zal ieder teleurstellen.
De weinige speciale effecten, waar natuurlijk gewoon niet onderuit te komen is met een film als deze, zijn nog wel enigszins mooi in de opmaak. Toch vallen ze wel veel op binnen het ensemble van praktische effecten en stunts die alles tot het uiterste werpen. Maar de effecten hebben hun rol voltooid en met goede successen.
Muziek
Prachtig, werkelijk prachtig en zo ongelofelijk passend. Ditmaal voor het eerst gedaan door master-composer Hans Zimmer (in samenwerking met James Newton Howard) in plaats van David Julyan die nog eenmaal terug zal keren. Maar hier startte Hans Zimmer zijn voortdurende samenwerking met Christopher Nolan en wat een zinderende start is het te noemen.
De tonen en thema’s zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit de hoofden van ieder die de film heeft gezien, iconisch zowaar en dat is het dan ook. Het weet de toon voor de gehele film te zetten. De emotie, de grimmige elementen en de heroïsche sequenties, alles komt perfect samen in deze meesterlijk score. Ingezet op de juiste momenten en mooi in de afwisseling.
Conclusie
Een geweldig nieuwe kijk op een van ’s werelds meest bekende superheld. Een aanvang waarvan menig fan enkel droomde na de nederlagen van “Batman Forever” en “Batman & Robin”. Christopher Nolan heeft met deze nieuwe visie weer een verbazende performance neergezet die na zijn zwakkere “Insomnia” wel mocht gebeuren. Oude karakter perfect uitgewerkt en vanuit nieuwe hoeken bekeken, met een geweldig (toch niet al te moeilijk) meeslepend verhaal. Een mooie prestatie die nog maar het begin is en drie jaar later voortgezet (als overtroffen) zou worden.
Wordt Vervolgd!
Nu al vier films uit de bibliotheek van master-director Christopher Nolan onder het vergrootglas gehouden. Volgende keer verschuift het vergrootglas naar Christopher Nolan’s vijfde motion picture The Prestige [2006]. Een wederom afwisselende, doch erg indrukwekkende, film binnen Christopher Nolan’s filmografie. “Are you watching closely?”, want een illusie staat vlak voor de deur.
Release 16.06.2005 Genre Actie/Misdaad Regisseur Christopher Nolan Cast Christian Bale, Michael Caine, Morgan Freeman Beoordeling 8,3/10 Recensie Wouter van de Sanden
Gastblog
Deze recensie is geschreven door Wouter van de Sanden. Check vooral zijn Instagram account waar hij hele uitgebreide filmreviews op deelt (in het Engels). Leuk voor alle filmliefhebbers!