Camille Claudel museum in Frankrijk
Over een paar dagen, op 26 maart om helemaal precies te zijn, zal het Musée Camille Claudel openen in het dorpje Nogent-sur-Seine. Dat ligt grofweg tussen Parijs en Troyes maar dan dichterbij Troyes (circa 50 km). Het Camille Claudel museum is het eerste museum ter wereld dat aan de beeldhouwster gewijd is. It was about time!
Als tiener was ik gefascineerd door Camille Claudel (1864–1943). Een mooie talentvolle vrouw met een bewogen en tragisch leven – dat sprak tot de verbeelding. Er zijn in de loop der jaren ook theaterstukken en films over haar leven gemaakt.
Alfred Boucher en Camille
Camille Claudel werd op 8 december 1864 geboren in een mini dorpje in de Aisne: Fère-en-Tardenois. Camille was de oudste van 3 kinderen. Haar zusje heette Louise en haar Broertje Paul. Eigenlijk was er vóór Camille nog een zoontje geboren, Henri-Charles, maar hij stierf al na twee weken 🙁
Camille was al vroeg bezig met kunst en met beeldhouwen in het bijzonder. Toen de beeldhouwer Alfred Boucher in 1876 bij haar ouders op bezoek was, vielen de werken van de toen nog maar 12 jarige Camille hem op. Zij had de klei ontdekt en het talent spatte er vanaf! Boucher zal later nog veel betekenen in haar carrière.
In 1881 verhuist de moeder van Camille, Louise-Athanaïse, met haar drie kinderen naar Parijs. Door zijn baan moet de vader van Camille, Louis-Prosper Claudel, in Wassy blijven in de Haute-Marne. Hij gaat elk weekend op en neer naar Parijs om bij zijn gezin te zijn.

De muze van Rodin
Wanneer Camille Claudel 17 is gaat ze naar de Académie Colarossi, een van de weinige academies waar toen ter tijd überhaupt vrouwen werden toegelaten. De moeder van Camille Claudel was helemaal niet blij met het kunstpad dat Camille koos. De keuze van Camille om naar de academie te gaan schijnt nog behoorlijk veel overtuigingskracht te hebben gekost – maar schijnbaar bezat ze daar een goede dosis van 🙂
Al snel huurt ze met een paar vriendinnen, waaronder de Engelse beeldhouwster Jessie Lipscomb, een atelier in de Rue Notre-Dame-des-Champs waar ze onder begeleiding van Alfred Boucher (ja daar is hij weer) vol aan het beeldhouwen slaat. Wanneer Boucher een jaar later tijdelijk naar Florence moet, vraagt hij zijn goede vriend Auguste Rodin om zijn plek in te nemen en Camille en haar vriendinnen te begeleiden.
Rodin was toen 42 jaar oud en al bekend in de kunstwereld. Dit wordt een bepalend moment voor de rest van de carrière van Camille Claudel maar ook voor de rest van haar leven. En ik zou zelfs willen zeggen, tot na haar leven, want zij is bij vele nog steeds ‘slechts’ bekend als de vriendin van Rodin. Maar ze was zelf zoveel meer was dan dat!
Het werk van Camille Claudel
Camille Claudel was enorm getalenteerd. Ja, de invloed van Rodin is op een deel van haar werk duidelijk te zien – logisch – maar al haar werk is wel heel eigen. Een van haar mooiste werken vind ik L’âge mûr, geïnspireerd op haar relatie/breuk met Rodin. Een jonge vrouw, knielend, probeert een oudere man vast te houden die wegloopt en voor de andere vrouw kiest.
Een van haar bekendste beelden is La Valse. Een naakt koppel danst, helemaal in elkaar gestrengeld. Deze is in meerdere versies te zien.
Wat dus wel heel jammer is, is dat ze zelf, in een mindere periode van haar leven veel van haar eigen werk heeft vernietigd. Er zijn dus relatief weinig beelden en illustraties was haar over 🙁 Ongeveer de helft van het werk dat beschikbaar is wordt tentoongesteld in het Musée Camille Claudel.
Liefde en Negatieve vibes
Aan het begin werden Camille en de andere meiden begeleid door Rodin maar de situatie wijzigde al snel. Camille kreeg een speciale plek, ze werd steeds meer de vaste medewerkster van Rodin. Daarnaast werden ze op persoonlijk vlak ook intiem op een gegeven moment. Camille stond in die tijd ook geregeld model voor Rodin, o.a voor zijn prachtig werk La Danaïde. Er zit veel gevoel in de werken die Rodin maakte tijdens zijn relatie met Claudel. Le Baiser is er een van.
Aan het begin was de relatie van Camille Claudel en Auguste Rodin nog geheim. Alleen haar broertje Paul waar ze een speciale band mee had was op de hoogte. Rodin was 24 jaar ouder dan Camille. Zij was zijn leerlinge. We hebben het over de 19e eeuw – dit ‘kon’ allemaal niet. En om het helemaal in stijl af te maken zat Rodin ook al jaren in een relatie met Rose Beuret. Camille was daarom als het ware de maîtresse van Auguste. Need I say dat de familie van Claudel de relatie erg afkeurde.
Naar aanleiding van alle negatieve vibes en gedoe ging Camille het huis uit. De relatie van Camille en Rodin duurde nog tot 1892 en eindigde na een (ongewenste) abortus. Het schijnt een erg tumultueuze relatie te zijn geweest. Camille zou ook meer gewild hebben maar verder dan de rol van minnares zou ze dus nooit komen.
Leven in gevangenschap
Na haar relatie met Rodin lijkt haar geestelijke gesteldheid ook bergafwaarts te gaan en dat terwijl haar carrière juist op de goede weg is. In 1898 opent Camille haar eigen atelier. Haar werk wordt goed ontvangen, ze heeft meerdere exposities, goede kritieken en Rodin steunt haar, ondanks de breuk. Ze krijgt ook een relatie met Claude Debussy maar daar is heel weinig over bekend.
Camille wordt steeds ongelukkiger, isoleert zich steeds meer. Ze is teleurgesteld, bitter, verdrietig, eenzaam en ze krijgt last van paranoia en achtervolgingswaanzin. Er wordt gesproken van het syndroom van Korsakov en van schizofrenie. Wanneer de vader van Camille, die haar altijd gesteund heeft, komt te overlijden zorgt haar eigen familie onder leiding van haar broer Paul ervoor dat ze, tegen haar wil, opgenomen wordt in een inrichting. Ze is daar niet op haar plaats.
Er zijn tegengestelde verhalen over die periode maar alles lijkt erop te wijzen dat ze voornamelijk temperamentvol en ongelukkig was – niet zozeer gek. In de inrichtingen (ze wordt tweemaal verhuisd naar een nieuwe inrichting) wordt ze alsmaar ongelukkiger, eenzamer, ze wilt uit die ‘gevangenis’. Ze blijft het vragen maar tevergeefs. (Hieronder is de trailer van een van de films over Camille Claudel met Juliette Binoche als Camille)
Het begin van het einde
Vanaf 1914, in de ‘asile de Montdevergues’ in Montfavet stopt ze ook met beeldhouwen. In deze inrichting zal ze ook sterven…Doktoren hebben meerdere malen haar familie geadviseerd om Camille uit de inrichting te laten maar haar moeder weigerde elke keer weer. Haar moeder zorgt er daarnaast ook nog eens voor dat ze geen bezoek mag ontvangen, geen brieven mag versturen, geen contact met de buitenwereld mag hebben. Waarom? Angst voor schandalen onder andere.
Camille Claudel sterft uiteindelijk, op 19 oktober 1943, in de inrichting in Montfavet vlakbij Avignon. In de dertig jaar dat Claudel in een inrichting zat heeft haar moeder haar nooit bezocht. Geen een keer….Haar broer is in totaal 7 keer geweest en haar zus slechts 1 keer.
Ik vind dit soort verhalen zo verschrikkelijk, dan probeer ik wel te begrijpen dat die mensen in een hele andere periode leefden. Dat ik het daarom niet kan begrijpen. Maar dan nog…het is je dochter…Fuck de schandalen, je dochters geluk gaat toch voor?

Camille Claudel’s eigen museum
Met haar eigen museum krijgt ze nu toch een soort van bevestiging. De eer die ze al veel eerder verdiende dus…gaan! Ik ga zeker binnenkort!
Dit zijn de adresgegevens: Musée Camille Claudel aan de 10, rue Gustave Flaubert in Nogent-sur-Seine. Tickets kosten €7,- maar het is gratis toegang tot 26 jaar oud (!). Het museum is in de zomer gesloten op maandag en in de winter op maandag en dinsdag.
Behalve het werk van Camille zelf is er in het museum meer te zien – werk van andere kunstenaars die verbonden zijn met Camille – zoals Alfred Boucher – evenals foto’s, schilderijen en tekeningen. Er zijn ook meerdere documentaires te zien in de verschillende zalen. Een mooi overzicht.
Meer weten over het Camille Claudel museum? –> klik klik klik

Frédérique houdt van mimosa, van films, van de geur van gebakken knoflook, van de Middellandse Zee (‘haar’ zee want aan die zee is ze geboren), fotografie, musea, nachttreinen, haute couture en ze zou het liefst voor altijd in een hotel wonen.