Grenzeloos Verraad | binnenkort op Netflix

De kleinschalige oorlogsfilm Verraderlijke Liefde stond gepland om in december 2021 uitgebracht te worden, maar dat kon vanwege een lockdown niet doorgaan. Gelukkig was daar filmdistributeur Dutch FilmWorks, die zich met het project ging bemoeien. Zo lieten ze onder andere scènes bijschieten. De vernieuwde film kreeg de titel Grenzeloos Verraad en draait nu in een select aantal Nederlandse bioscopen. Het project staat gepland om ook in België uit te komen. Ook zal Grenzeloos Verraad uiteindelijk via Netflix te zien zijn. Dat belooft nogal wat! Of de daadwerkelijke film echter het bekijken waard is, lees je in de onderstaande recensie.

Klein budget, grote film

Het gebeurt wel vaker in Nederland dat men met een klein budget wat moois weet neer te zetten. Al gaat het dan meestal om korte films. Wanneer dezelfde makers een lange film maken dan valt het resultaat in de meeste gevallen ietwat tegen. Mede daarom schrok ik een beetje toen ik zag dat Grenzeloos Verraad zo’n 90 minuten duurde. Een langere speelduur geeft namelijk ook veel gelegenheid om fouten te maken. De trailer van de film zag er destijds vrij aardig uit, maar dat gaf natuurlijk weinig garantie.

Het verhaal van Grenzeloos Verraad draait om ene Ludwig. Het gaat hier om een officier met zowel Nederlandse als Duitse roots, die in de Tweede Wereldoorlog aan de kant van het Derde Rijk staat. Een dramatische gebeurtenis aan zijn thuisfront zorgt er echter voor dat Ludwig aan zichzelf gaat twijfelen. Is hij eigenlijk nog wel goed bezig? Dit wordt versterkt als Ludwig naar Nederland wordt overgeplaatst. Daar moeten hij en zijn mannen bij een boerengezin verblijven. Wanneer Ludwig per ongeluk enkele onderduikers ontdekt, komt hij in een lastig parket terecht.

Tussen twee werelden

De film trapt af met een gebeurtenis uit Ludwigs jeugd. We zien een jongetje dat ongewild geconfronteerd wordt met zijn vaders ervaringen in de Eerste Wereldoorlog. Dit maakt een blijvende indruk op hem. De ietwat knullige introductie is wellicht goedbedoeld, maar voelde voor mij een beetje geforceerd aan.

Gelukkig weet de film zich vervolgens snel te herpakken. De volwassen Ludwig weet namelijk wél een goede eerste indruk achter te laten. Opvallend is dat hij tussen twee werelden in lijkt te zitten en zich steeds afvraagt of hij wel juist handelt. Deze complexiteit maakt hem een interessante hoofdpersoon. Daarnaast wordt hij zeer goed gespeeld door Peter Nillesen, een acteur die zowel Nederlands als Duits machtig is. De eerste keer dat ik hem Nederlands hoorde spreken vond ik wat onwennig, maar uiteindelijk komt hij ook in die taal goed uit de verf.

Verschillende perspectieven

Alhoewel Ludwig centraal staat wordt er ook aandacht besteed aan andere mensen. Zo zie je ook enkele scènes vanuit het perspectief van de Duitsers, Nederlanders, Russen én Canadezen. Dit geeft de film een extra lading, die je lang niet altijd ziet.

Persoonlijk vind ik Grenzeloos Verraad een film waarvan je vooraf zo min mogelijk zou moeten weten. Wat lastig is, gezien de titel al impliceert wat er gaat gebeuren. Al valt er gelukkig nog genoeg te genieten. De film kijkt lekker weg en wist me, ondanks de speelduur, geen moment te vervelen. Opvallend is ook dat er aan veel details gedacht lijkt te zijn. Zowel de decors als uniformen zijn met zorg samengesteld.

Interessante cast

Kijkend naar het acteerwerk is het Peter Nillesen die Grenzeloos Verraad draagt. Al is zijn kracht deels te danken aan het feit dat hij een imposante tegenspeler heeft, gespeeld door Dirk Gunther Mohr. Dit is een opkomende acteur die vooral qua lichaamstaal erg sterk is. Dat is ook in deze rol terug te zien. De dialogen die de schrijvers hem geven liggen er soms nogal dik bovenop, waardoor hij met momenten een beetje over-the-top aanwezig is. Dit maakt hem lekker vermakelijk, maar het had van mij net een tikje subtieler gemogen. Met name omdat Dirks acteerkunsten zo nog beter tot zijn recht hadden kunnen komen.

De rest van de cast is een mix van ervaren acteurs en lokale vrijwilligers, waarvan sommigen weinig tot geen acteerervaring hadden. De keuze om voor een historische film gebruik te maken van locals vind ik zelf erg mooi. Dit zorgt ervoor dat ieder castlid van toegevoegde waarde is, zelfs wanneer deze niet erg sterk acteert. Ik vond overigens geen van de acteurs slecht, maar sommige van hen hebben hun zwakke momenten. Dit heeft als gevolg dat een aantal scènes wat houterig overkomen.

Sterke film met zwakke momenten

Dan zijn er nog de gevechtsscènes. In sommige recensies werd geklaagd dat deze een beetje onduidelijk zijn. Al was ik er zelf wel over te spreken. Begrijp me niet verkeerd. Met een budget van 50 miljoen dollar en een regisseur als Spielberg aan het roer had het er wellicht strakker uitgezien, maar buiten dat vond ik de veldslagen prima geslaagd. Het was soms inderdaad een beetje lastig om te volgen, maar daar heb ik in wel meer films last van.

Het is voor de liefhebber van onafhankelijke films een erg gaaf project, maar laten we het nu even bekijken door de ogen van een doorsnee Netflix kijker. Dan is het nog steeds een goede film, maar valt het op dat de kwaliteit niet constant is.

De film scoort op sommige vlakken bovengemiddeld goed, maar op andere momenten weer lichtjes ondergemiddeld. Het ene moment weet de film zich op subtiele wijze van gelijksoortige titels te onderscheiden. Denk hierbij aan een originele invalshoek of krachtige spanningsopbouw. Al ogen andere scènes weer een stukje houtiger dan wat ik in andere films gezien heb. De zwakke gedeelten zullen vermoedelijk te wijten zijn aan het scenario. Er zitten namelijk wat ongeloofwaardige elementen in het verhaal. Dit terwijl sommige stukken juist weer vrij sterk geschreven lijken te zijn.

Wel kijken of niet kijken

Dat de regisseurs iets krachtigs kunnen neerzetten was duidelijk te zien. Hetzelfde geldt voor de schrijvers. Of de mensen van de montage. Toch lijkt op momenten de samenwerking tussen die drie niet lekker te lopen. Daarbij ligt ook het tempo vrij hoog. Dit zorgt ervoor dat de film lekker wegkijkt, maar bepaalde scènes hadden wat mij betreft wat meer ademruimte mogen hebben. Met uitzondering van een enkele zwakke scène was het nergens slecht te noemen, maar met name het verhaal lijkt nog onbenutte potentie te bezitten.

Wat ook nog kan meespelen is dat Grenzeloos Verraad een mix tussen verschillende genres lijkt te zijn. Dat vond ik persoonlijk een pluspunt, maar maakt het lastig om balans te houden.

Al met al is Grenzeloos Verraad een zeer indrukwekkend project dat voor geschiedenis liefhebbers een dikke aanrader is. Hoe de film door het Netflix publiek ontvangen gaat worden valt nog te bezien. Al ben ik ervan overtuigd dat er ook binnen die doelgroep mensen zullen zijn die er plezier aan gaan beleven.

** Deze recensie is geschreven door CineMartijn **