Starter packs | de nieuwe trend op socials
Sinds een paar dagen kun je niet om de ‘starter packs’ heen op social media. De hype is voornamelijk groot op X en Instagram, al zag ik inmiddels ook al een paar starter packs voorbijkomen op LinkedIn. Het concept is dat je met AI een 3D poppetje van jezelf laat maken, evenals enkele items die jou symboliseren. De pop en de items zijn ingepakt in een soort van retro speelgoedverpakking. Op onder meer ChatGPT kun je heel gemakkelijk je eigen starter pack maken. Deze trend werd bizar snel opgepikt door allerlei beroemde mensen (relatief veel politici) en bedrijven die hopen op de trend mee te varen voor eigen promotie. Sinds 9 april is het starter pack links, starter pack rechts, starter pack waar je ook maar kijkt. En het ziet er ook op het eerste gezicht hartstikke leuk uit zo´n starter pack, maar al snel toonden creatievelingen wereldwijd de keerzijde van de medaille.

De starter kit hierboven is bijvoorbeeld gepost op het kanaal van het kasteel van Versailles. Gemiste kans, het hoofd van Marie-Antoinette had natuurlijk één van de items moeten zijn 😉
Tegenactie met #nostarterpack
De starter pack trend heeft de discussie weer doen oplaaien over AI, want pikt AI wel of niet het werk in van kunstenaars, tekstschrijvers en andere creatieve geesten? De meningen hierover zijn verdeeld maar veel kustenaars zijn een tegenactie gestart waarin ze zelfgemaakte authentieke versies posten van starter packs, met de hashtag #nostarterpack. Om heel eerlijk te zijn, zijn die starter packs stukken leuker dan de AI gegenereerde poppetjes. De niet-AI-versies zijn allemaal anders, terwijl de starter packs die gemaakt zijn door AI er allemaal hetzelfde uitzien. Wat mij betreft dus een heel mooi voorbeeld juist om aan te tonen dat AI kunstenaars niet kan vervangen. Nog niet in ieder geval.

Voor mensen die niet kunnen tekenen/schilderen/beeldhouwen geeft AI wel de tools om iets te creëren. Al is het een nep 3D poppetje, creëren is natuurlijk leuk dus ik begrijp de trend wel. Daarnaast houden mensen ervan om naar zichzelf te kijken. Serieus, dat is toch zo? Daar zijn toch filters op gebaseerd. En selfies…

ChatGPT geeft zelf antwoord
Ik vroeg ChatGPT of AI creatieve geesten vervangt (blijf dicht bij de bron zullen we maar zeggen) en dit was het antwoord: “Met de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie rijst bij veel creatieve professionals de vraag: wordt hun vak overgenomen door algoritmes? Illustratoren, schrijvers en andere kunstenaars voelen de druk van tools die in seconden beelden of teksten produceren. Toch blijkt het verhaal genuanceerder. Ten eerste wordt AI in de praktijk vaak ingezet als ondersteuning, niet als vervanging. Illustratoren gebruiken AI om snel schetsen te maken, kleurpaletten te testen of referentiebeelden te genereren. De artistieke keuzes – stijl, gevoel, boodschap – blijven mensenwerk.’
Daar ben ik het wel mee eens. Ik heb de proef om de som genomen en een starter pack met ChatGPT gemaakt. Het duurde superlang en kostte heel wat promps en aanpassingen om uiteindelijk te komen tot het eindresultaat dat ik in mijn hoofd had. En dan nog was het niet precies wat ik wilde want ik wilde 1 sleutel in de pack en ChatGPT bleef me packs met twee sleutels geven. Elke keer in een iets andere versie, dan weer twee sleutels, dan weer een sleutel en een sleutelhanger, dan weer een andere vorm of een andere kleur sleutel, met of zonder tekst. Ik heb meerdere keren tijdens het proces gedacht dat ik sneller was geweest als ik mijn versie gewoon had getekend.

Geen emoties, wel grapjes
Vervolgens zegt ChatGPT: “Daarnaast blijft menselijke creativiteit uniek in zijn soort. Kunst is meer dan een eindresultaat; het vertelt een verhaal, draagt emoties en cultuur met zich mee. AI kan patronen herkennen en nabootsen, maar echte originaliteit of een diepere betekenis blijft grotendeels buiten bereik.” Precies dat. En dat zie je dus ook terug in de starter packs. De AI gegenereerde zien er grappig uit, maar ze zijn allemaal hetzelfde en er zit geen ziel in. Voorlopig zie ik AI echt niet de creatieve sector overnemen maar we moeten er wel mee leren omgaan als hulpmiddel en dan kan ik zeker van toegevoegde waarde zijn. ChatGPT maakte – zie hieronder – zelfs een grapje tegen mij toen ik typte ‘1 sleutel, ChatGPT, 1 geen 2, geen 3, 1 sleutel’.

Als je weer kijkt naar de starter pack van Marie-Antoinette hierboven dan kan ik me voorstellen dat de communicatie medewerker in dat geval 1 kaart of pak kaarten had gewild, maar er ook steeds twee kreeg. Wellicht herhaalde de medewerker wel tot vijf keer toe dat Marie-Antoinette ook voeten nodig had. Het blijft dus kunstmatige intelligentie.
Energievreter
Het tweede punt waar we toch bij stil moeten staan is hoe energievretend AI is. Als je bezig bent met je starter kit, gaat het toch knagen. Is zo’n kit zo grappig dat je er het milieu mee wilt schaden? Het genereren van antwoorden door AI vergt energie. Beeld- en videogenereerfuncties kosten daarbij ook veel meer stroom dan tekst. Bij intensief gebruik en op grote schaal telt dat behoorlijk op.
Elke keer dat jij AI iets vraagt, gaat er ergens in een datacentrum een computer aan het werk. Dat gebeurt duizenden keren per seconde over de hele wereld. Die datacentra kosten bizar veel stroom en die stroom is bij lange na niet altijd schoon dus extra belastend voor het milieu. Denk daarbij ook aan het koelen van de servers wat ook weer veel stroom vraagt. En het trainen van AI-modellen kost veel energie. Grote modellen zoals GPT worden getraind op enorme hoeveelheden data. Er wordt dus non stop wekenlang of maandenlang veel stroom gebruikt tijdens de trainingen. Je kunt het vergelijken met een oven die thuis constant aanstaat, ook wanneer je niet iets aan het bakken bent.

Schattingen lopen uiteen maar de CO2 uitstoot van het trainen van een groot taalmodel kan vergelijkbaar zijn met meerdere vliegreizen rond de wereld. Als je als gebruiker de impact op het milieu wilt verkleinen, dan:
- Gebruik AI bewust, dus niet voor overbodige dingen
- Stel gerichte vragen en vermijd dubbele vragen. Vraag niet steeds hetzelfde maar sla de antwoorden op zodat je ze niet steeds opnieuw hoeft te genereren.
- Kies de juiste tool voor je taak. Gebruik dus liever een rekenmachine dan AI voor een simpel sommetje, een vertaalapp (of woordenboek) voor een vertaling of een kookboek/blog voor een recept – met andere woorden gebruik AI voor dingen die lastig zijn en die je niet op een andere manier kunt achterhalen.
- Kies voor groene platforms. Gebruik AI-tools van bedrijven die investeren in groene stroom en in CO2-neutrale datacentra.
- Gebruik wanneer mogelijk lokale verwerking.
- Beperk beeldgeneratie, plaatjes en video’s kosten veel meer stroom dan tekst.
Kortom, om in clichés te spreken: een beter milieu begint bij jezelf.

Frédérique houdt van mimosa, van films, van de geur van gebakken knoflook, van de Middellandse Zee (‘haar’ zee want aan die zee is ze geboren), fotografie, musea, nachttreinen, haute couture en ze zou het liefst voor altijd in een hotel wonen.