Tenet | Spektakelstuk met Missers – Christopher Nolan’s Nieuwste
Een filmrecensie special voor de elfde en nieuwste motion picture van Christopher Nolan, Tenet. Het is weer een groots en uitbundig spektakelstuk, iets wat voldoet aan vele eisen maar wat ook enigszins tekortschiet. Tenet (2020) wordt door ieder nu al beschouwd als ietwat verwarrend, dit door de nieuwe natuurkundig-correcte troef die Christopher Nolan heeft gebruikt om zijn verhaal mee te versterken. Tenet (2020) brengt de wereld van spionage naar een hoger niveau door het te verbinden het aan een natuurkundig-correct element, vandaar dat het erg vergelijkbaar is aan Christopher Nolan’s eerdere Inception (2010). Maar toch weet deze er een betere hand op te leggen dan Tenet (2020), terwijl beiden een vrij vergelijkbaar concept hebben.
Het verhaal
Om maar te beginnen bij het meest verbazingwekkende element binnen de film, het verhaal, wat nu al wordt verklaard als “verwarrend” en “onbegrijpelijk”. Dit is begrijpelijk omdat het vrij lastige natuurkunde is wat Christopher Nolan binnen Tenet (2020) probeert uit te leggen. Het spreekt over Inversion, een omgekeerde chronologische stroom binnen tijd zoals wij het kennen, maar bevat natuurlijk daarbovenop nog een herkenbaar Nolan sausje. Toch is de moeilijkheid van de natuurkunde niet hetgeen wat het zo lastig maakt, dat is namelijk te verwijten aan de opbouw van het verhaal.
En dat verhaal is zeer mysterieus van aard. We volgen een man (The Protagonist) op een geheime CIA-missie in Rusland, deze gaat mis en heeft voor de man de dood als gevolg. Toch ontwaakt hij op een boot in zee, waar een man hem vertelt over een grote bedreiging voor de mensheid die hij moet zien te voorkomen, een 3e wereldoorlog die op handen is. De man neemt de missie aan en krijgt als aanwijzing en hulpmiddel slechts één woord, TENET. Dit woord kan hem voorspoed brengen voor de missie, maar kan hem tevens ook op een verraderlijk pad brengen. Zijn onderzoek leidt hem naar een Russische nationalist die meer blijkt te weten over TENET als de steeds terugkerende inversie binnen tijd.
Het verhaal is zeer vluchtig, om maar even duidelijk te beginnen, en dat is de voornaamste reden waarom de natuurkunde (als het verhaal) zo ongelofelijk ingewikkeld is. Ondanks zijn speelduur van 150 minuten voelt de film erg gehaast, een constante stroom aan informatie krijg je binnen over zowel het verhaal, natuurkundige uitleg als belangrijke karakters. Je moet hierdoor goed blijven opletten om het te kunnen volgen, en niet iedereen heeft zulk concentratievermogen. De natuurkunde is niet al te moeilijk, maar je krijgt gewoon geen tijd om het te laten bezinken, want het is gewoon accuraat en dicht bij de realiteit. Het is goed gebruikt, met een alom bekende Nolan twist er tussendoor, en het wordt gewoon goed uitgelegd.
De opbouw van het verhaal is dus de boosdoener. Veruit wel één van de meest geniale verhalen binnen zijn collectie, wederom een prachtige combinatie van natuurkunde en storytelling. Het is gewoon vluchtig en het miste qua gevoel een zekere menselijkheid, maar daar kom ik nog op terug. Door de constante stroom aan informatie en actie-spektakel wordt je aandacht wel erg goed vastgehouden. Je wilt weten waar het naartoe gaat en hoe het eindigt, en dat is (als kleine verassing) wel degelijk de moeite waard als je het goed bij weet te houden. Je wilt de natuurkunde gewoon begrijpen, en je mag het proberen, maar dat zul je nooit in één kijkbeurt klaarspelen. Nolan heeft met Tenet (2020), ondanks zichtbare missers, gewoon weer een geweldig verhaal neergezet in combinatie met baanbrekende en accurate natuurkunde.
De karakters
De karakters en hun ontwikkelingen vormen wel degelijk een erg groot probleem, want dit had hét element kunnen zijn wat deze film misschien wel de beste kon hebben gemaakt binnen Nolan’s collectie. Nu is het hetgeen wat de film het meeste naar beneden haalt. De gebruikte karakters zijn namelijk niet zozeer slecht te noemen, maar ze maken vrijwel geen enkele ontwikkelingen door. Zeker de hoofdpersoon, The Protagonist, lijdt hieronder omdat je daardoor niet op een emotioneel level kunt sympathiseren met de hoofdpersoon. Wie hij is, wat hij precies doet en hoe hij heet weet je niet. Jammerlijk genoeg is hij wel het belangrijkste en met zo iemand wil je meevoelen, iets wat helaas niet gebeurde en wat daarom de grootste misser was binnen de film.
Zelfs de overige karakters waren beter uitgewerkt, hadden wat meer ontwikkeling en droegen een kleinschalige emotie met zich mee. Toch waren deze alsnog teleurstellend leeg vanbinnen, iets wat zijn impact had op de emotie binnen de film. Deze was daardoor erg ver te zoeken, je voelde je eigenlijk vrij weinig aan iets verbonden in het verhaal. Dit is het element wat Tenet (2020) minder maakte dan Inception (2010), aangezien deze nog wel een hoofdkarakter met zich meedroeg waar je een emotionele band mee kon vormen. Binnen Tenet (2020) was dit er gewoon niet waardoor de menselijkheid, hét element wat het verhaal gewoonweg perfect had kunnen maken, gewoon niet aanwezig was.
Opmaak
De aandacht is, net als bij Inception (2010), veelal onttrokken bij de karakters en hun ontwikkeling. Maar binnen de opmaak liggen ook wel wat interessante onderdelen die uitstaken. Christopher Nolan heeft zijn meest prachtige verhaal als opmaak uit Interstellar (2014) niet overtroffen, maar wel is deze opmaak vrij vergelijkbaar aan die van Inception (2010). En hiertussen zitten wat pieken als dalen, maar wederom kan gezegd worden dat het een kei van een opmaak is die zeker wel één van de beste binnen zijn inventaris te noemen is.
Acteerwerk
Dit was vrij stabiel, en heel misschien af en toe nog wat statisch. Maar omdat de karakters weinig emotie bevatten, voelde je ook niet echt veel emotie binnen het acteerwerk. De interactie tussen de acteurs onderling voelde ook nog enigszins statisch aan. Wel was het zichtbaar toegewijd, de acteurs vertolkten hun rollen eigenlijk fantastisch en er zaten echt unieke performances tussen die wel degelijk wat credits verdienen.
Camerawerk
Het is wederom een sterk staaltje camerawerk dat de show steelt. Ietwat makkelijke shots, toch zeer effectief en vol met intense sequenties en actie-spektakel. De weergave van de inversie was gewoonweg fenomenaal te noemen, zo grootschalig en zo prachtig in kwaliteit. Geweldig grijpend naar de aandacht, niet alleen uit verbazing maar ook uit verwarring, aangezien het camerawerk ook zeer vluchtig meewerkte met de loop van het verhaal. Het gaf je ook niet altijd de ruimte en tijd om het te laten bezinken. Een sneltreinrit van actie en spionage sequenties die eigenlijk (als je niet oplet) ineens weer voorbij zijn.
De cinematografie was ook weer spectaculair, hoewel misschien een beetje eentonig. Het speelde niet erg veel met vernieuwende elementen en ook het kleurspectrum bleef op het eentonige hangen. Toch gaf het een mooie boost aan het camerawerk, met een mooi professioneel uiterlijk wat zeer passend voelde binnen de film.
Effecten
Deze kan ik niet anders dan magnifiek noemen. Nolan had vooraf aangegeven dat het alleen maar visuele effecten betrof, met slechts 30 speciale effect shots. Realiseer maar even dat dat minder is dan een gemiddelde rom-com. Alles is visuele effecten en die zijn werkelijk net zo fenomenaal als in Inception (2010).
Vernieuwend en zeer passend binnen de lijnen van het verhaal. Je mag de speciale effecten gaan zoeken, maar van een balans is bijna niet te spreken, dit was pure overheersing van de visuele effecten. Geweldig realistisch in de structuren en opmaak en met een erg mooie afwerking overtreft Christopher Nolan zich wederom in deze branche.
Dialoog
Normaal gesproken beschrijf ik dialoog niet vaak, omdat het meestal een element is dat weinig interessante onderwerpen met zich meedraagt. Ditmaal wil ik er wel wat over kwijt, aangezien dialoog in Tenet (2020) een element van uiterst groot belang is voor het verhaal. Het is ook erg vluchtig in dit onderdeel, maar het is van uiterst belang dat je het bijhoudt. Als je dat niet doet verlies je jezelf in de loop van het verhaal en snap je er helemaal niets meer van.
Het is zeer uitgebreid en bevat veel informatie over hoe de natuurkunde van het geheel werkt, wat de plannen zijn en de karakters die belangrijk zijn. Het dialoog is vluchtig maar wel zeer effectief, een grote last aan informatie op zijn schouders dragend. Het is erg goed geschreven en alles klopt, maar ook hierin is weinig emotie te vinden.
Muziek
Voor het eerst in jaren tijd is er geen Hans Zimmer die de score van een Christopher Nolan film verzorgt. Dit voelde zowel als een gemis als een kans. Een nieuwe componist waarvan ik de naam haast niet durf op te schrijven (bang voor spelfouten, haha). Deze mannelijke componist heeft voorheen de score van The Mandalorian (2019) verzorgd voor Disney+ en mocht dat nu ook voor een Nolan film doen. Zimmer had/heeft het druk met zijn dream score voor de opkomende sci-fi blockbuster Dune (2020) en raadde deze nieuwe componist aan. Dus dan moet het wel goed komen toch?
Nou, het had een half-half effect. Het was zeer bombastisch in plaats van de emotionele tonen van Zimmer, wat daardoor de film een heel andere toon bezorgde. Ook de score miste een zekere emotie, drama en wat snaarwerk. Veel statische tonen en spanningsopbouwende noten, die daardoor ook weer heel goed paste binnen het genre als de film. Het was wel passend maar gewoon anders dan gewend. Maar het eindproduct deed het zeker niet slecht behandelen, het was een passende score.
Conclusie
Wederom een zeer groots spektakelstuk dat vergelijkbaar is aan Christopher Nolan zijn eerdere Inception (2010), maar dan toch minder sterk. Het verhaal en het nieuwe natuurkundig-correcte element zijn geweldig gecombineerd, hoewel de film een sterk menselijk element blijkt te missen. Het is een zeer gehaast verhaal, waarbij er weinig tijd en ruimte is om het geheel goed te laten bezinken. Het is dus een vrij sterke film die een zeer groot gewicht aan fouten op zijn schouders draagt. Maar deze fouten kunnen nog geaccepteerd worden, mede vanwege de accuraatheid en magnifieke uitwerking van de toegepaste natuurkunde, die gewoon perfect klopt in alle opzichten.
Toch is het een aanrader voor de liefhebbers van Nolan films als films van het soortgelijke genre. Zeker niet zijn beste, maar met een minder vluchtig verloop en meer menselijke emotie had het dat misschien wel kunnen zijn. Christopher Nolan geeft ons Tenet (2020) als toevoeging aan zijn nieuwe collectie, een die vrij welkom is.
Wordt vervolgd!
Mijn marathon is tot een einde gekomen nu Tenet (2020) is bezichtigd. Alle andere recensies van zijn filmografie zullen nog worden geplaats in volgorde van verschijning na Memento (2000), die op 20 Augustus was geplaatst. Met als eerstvolgende: Insomnia (2002), Nolan’s derde motion picture die geplaatst zal worden op 30 Augustus.
De rest zal in de loop van de maanden verschijnen, dus maak je borst maar nat. Deze recensie is namelijk een “special” en gold dus als prioriteit.
Tenet draait nu in de Nederlandse bioscopen.
Release 26.08.2020 Genre Actie/Science-Fiction Regisseur Christopher Nolan Cast John David Washington, Robert Pattinson, Elizabeth Debicki Beoordeling 8,4/10 Recensie Wouter van de Sanden
Gastblog
Deze recensie is geschreven door Wouter van de Sanden. Check vooral zijn Instagram account waar hij hele uitgebreide filmreviews op deelt (in het Engels). Leuk voor alle filmliefhebbers!
Heb hier voorstukjes van gezien op tv, maar spreekt mij niet zo aan. Ik zou er iig niet voor naar de bioscoop gaan. Zou er misschien wel naar kijken als hij op tv is
Lijkt me een perfecte film om samen met manlief van te genieten in de service bioscoop bij ons in het dorp waar je tijdens de film lekkere drankjes en hapjes kunt bestellen.
Oh wat heerlijk lijkt me dat!
ik heb hier voorstukjes van gezien en dit spreekt mij zeker aan, alleen zal ik nu niet zo snel naar een bios gaan met corona denk ik
Heb hem nog niet gezien, maar lijkt me wel iets voor mij – heb Inception ook gezien 🙂
Ik ga de film misschien wel een keer zien maar niet in de bios. Voor nu krijg niet zo’n positief beeld van.
Dankjewel voor deze uitgebreide review. Ik hoorde al dat een film is die je minimaal 2x moet gaan zien. Ik ben erg benieuwd
Je moet dus absoluut niet in slaap vallen bij deze film