Wat is de Berlinale?

Gisteren, op 16 februari 2023, was het startsein van de 73ste editie van één van de belangrijkste filmfestivals van de wereld, de Berlinale. De Berlinale, of officieel het Internationale Filmfestspiele Berlin, staat elk jaar garant voor een sterke filmselectie. Maatschappelijk belang en inclusiviteit wegen zwaar in de filmkeuzes op de Berlinale. Daarnaast worden out-of-the-box en edgy films zeer gewaardeerd. Dit jaar heeft de Berlinale een duidelijk politiek tintje. Er wordt extra aandacht besteed aan zowel Oekraïne als aan de situatie in Iran. Dit zie je terug in de filmselectie, maar ook aan de (protest)acties en speciale evenementen die in het programma zijn opgenomen. Tijdens de opening sprak Zelensky zelfs de gasten toe via een livestream. Het festival loopt tot 26 februari.

Wat is de Berlinale?

Samen met het filmfestival van Cannes en het filmfestival van Venetië maakt het festival deel uit van de ‘big three’ van Europa. Naast de grote Hollywood namen die elk jaar met alle bijbehorende glitter en glamour aanwezig zijn voor de nodige rode loper momenten, worden er zo’n 400 films vertoond, is er een grote filmmarkt voor distributeurs en andere belanghebbenden en vinden er, verspreid door de Berlijnse culturele instellingen, tal van evenementen plaats. De films die vertoond worden komen uit alle hoeken van de wereld, van zowel bekende als onbekende makers, ervaren filmmakers en groene blaadjes, en elke genre wordt wel vertegenwoordigd.

De films worden in Berlijn gepresenteerd voordat ze maanden later in de bioscopen worden uitgebracht. Een jury bekijkt de films en kent de Gouden Beer toe aan de beste film. Het felbegeerd beeldje wordt aan de regisseur uitgereikt. Daarnaast zijn er zeven Zilveren Beren (beste regisseur, beste acteur/actrice in een hoofdrol, beste acteur/actrice in een bijrol, beste scenario, bijzondere artistieke prestatie, jury prijs en grote prijs van de jury) en andere prijzen in aparte thema’s. Op 25 februari zal de jury de Beren toekennen tijdens de slotceremonie.

Steven Spielberg

Tenslotte wordt er een Gouden Erebeer uitgereikt aan een acteur of regisseur die iets bijzonders heeft betekend voor de filmwereld in de loop der jaren. Dit jaar zal de trofee worden uitgereikt aan regisseur en producent Steven Spielberg. Op 21 februari wordt zijn nieuwste film The Fabelmans vertoond en vervolgens krijgt hij het beeldje. Spielberg is tijdens zijn carrière maar liefst 19 keer genomineerd voor een Oscar en hij nam er drie mee naar huis. Hij is zonder twijfel één van de meest succesvolle filmmakers aller tijden.

Verschillende categorieën binnen de selectie

Zoals gezegd worden naast de Gouden en Zilveren Beren ook andere prijzen uitgereikt. Sommige films worden buiten competitie vertoond. Deze films worden wel gezien als bijzonder en belangrijk voor het filmjaar. Ze verdienen dus wel de aandacht maar dingen niet mee voor de prestigieuze Beren, bijvoorbeeld de categorie Panorama voor bijzondere projecten en de categorie Encounters voor gewaagde films. Op de site van Berlinale staan alle categorieën toegelicht.

Tenslotte zijn er onafhankelijke prijzen. De jury van de onafhankelijke prijzen is niet door de Berlinale gekozen. Eén van de onafhankelijke prijzen is de Teddy Award, dat wereldwijd wordt gezien als een belangrijk award voor queer films. De Teddy Award wordt uitgereikt aan films en mensen die queer thema’s op een breed maatschappelijk platform communiceren en op die manier bijdragen aan tolerantie, acceptatie, solidariteit en gelijkheid in de samenleving.

De juryleden

Elk jaar wordt er een ander jury gekozen. In 2023 zijn de juryleden de Iraans-Franse actrice Golshifteh Farahani, Duitse filmmaker Valeska Grisebach, regisseur en producer Johnnie To uit Hong Kong, Roemeense filmmaker Radu Jude, Amerikaanse castind directeur Francine Maisler en Spaanse filmmaker Carla Simón met als voorzitter de beroemde Hollywood actrice Kristen Stewart. Op de site van de Berlinale kun je een uitgebreidere beschrijving vinden van de juryleden.

Openingsfilm: She Came to Me

Het festival opende met de Amerikaanse film She Came to Me. Deze film wordt buiten competitie vertoond. Het zorgde voor enkele grote namen op de red carpet met hoofdrolspelers Anne Hathaway, Peter Dinklage en Marisa Tomei. In de lichtvoetige komedie She Came to Me zit componist Steven (Peter Dinklage) creatief vast. Het lukt hem maar niet om zijn belangrijke comeback opera af te maken. In opdracht van zijn vrouw en tevens ex-therapeute Patricia (Anne Hathaway), gaat hij op zoek naar inspiratie. She Came to Me is een ode aan New York waarin verschillende verhalen verstrengeld raken. De romantische film kijkt lekker weg, maar overtuigt nergens. Daar zijn de verhaallijnen toch net iets te onrealistisch voor.

Teleurstelling bij de rode loper

Vele fans stonden al uren en uren te wachten bij de rode loper. Ik zag ze al rond 14 uur staan om de beste plek te bemachtigen om hun idool van dichtbij te zien. De rode loper startte rond 17h30 en duurde ongeveer anderhalf uur. Eén voor één komen er auto’s aanrijden met allerlei beroemdheden, filmmakers, acteurs, politieke prominenten etc…De meest populaire sterren worden voor het laatst bewaard. Zo kwamen dus uit de laatste vier auto’s, in deze volgorde: Kristen Stewart, Peter Dinklage, Marisa Tomei en Anne Hathaway. Kristen Stewart nam de tijd voor haar fans, liep langs ze, gaf handtekeningen en glimlachte voor de vele selfies. Peter liep ook langs de fans, maar Marisa en Anne liepen de auto uit, zwaaiden naar de menigte en liepen vervolgens meteen door naar de journalisten en toen naar binnen. De fans waren zo teleurgesteld! Ze schreeuwden nog Anne, Anne, in de hoop dat ze nog even terug zou lopen maar tevergeefs.

De beroemdheden

Het Berlijn filmfestival staat zoals gezegd garant voor heel wat celebs. De beroemdheden die dit jaar op het festival aanwezig (zullen) zijn, zijn onder meer Sean Penn, Adrien Brody, Jesse Eisenberg, Louis Garrel, Kristen Stewart, Anne Hathaway, John Malkovich, Béatrice Dalle, Michael Cera, Vicky Krieps, Matt Damon, Willem Dafoe, Sydney Sweeney en meer.

Films in de competitie

19 films maken dit jaar kans op de Gouden en Zilveren Beren. Hiervan zijn 15 films wereldpremières en dus niet eerder vertoond, en 3 van de 19 zijn debuutfilms. Ik zal in aparte artikelen ingaan op de films, maar voor nu alvast de namen van de films in competitie:

• 20.000 especies de abejas (20,000 Species of Bees) uit Spanje
• Bai Ta Zhi Guang (The Shadowless Tower) uit China
• BlackBerry uit Canada
• Past Lives uit VS
• Bis ans Ende der Nacht (Till the End of the Night) uit Duitsland
• Disco Boy uit Frankrijk/Italië/België/Polen
• Limbo uit Australië
• Irgendwann werden wir uns alles erzählen (Someday We’ll Tell Each Other Everything)uit Duitsland
• Le Grand Chariot uit Frankrijk/Zwitserland
• Music uit Duitsland/Servië/Frankrijk
• Ingeborg Bachmann – Reise in die Wüste (Ingeborg Bachmann – Journey into the Desert)uit Zwitserland/Luxemburg/Duitsland/Oostenrijk
• Roter Himmel (Afire) uit Duitsland
• Sur l’Adamant (On the Adamant) uit Frankrijk/Japan
• Art College 1994 uit China
• Mal Viver (Bad Living) uit Portugal/Frankrijk
• The Survival of Kindness uit Australië
• Suzume uit Japan
• Totém uit Mexico/Denemarken/Frankrijk
• Manodrome uit VK/VS

Het belooft in ieder geval een mooi festival te worden, het is heel krachtig begonnen!