Foie gras wel of niet op de kersttafel

Ik heb vier jaar in Bordeaux gewoond tijdens mijn studie. Foie gras wordt vooral geproduceerd in die regio van Frankrijk, in de Sud-Ouest. Bij elke feestelijke gelegenheid werd foie gras (Frans voor vette lever) geserveerd en de delicatesse stond ook op het menu van een groot deel van de restaurants daar. Voor de meeste Fransen is dit gerecht niet weg te denken uit de Franse culinaire traditie. Zeker met kerst is het een geliefd gerecht. In Nederland is de productie van deze vervette eenden- of ganzenlever daarentegen verboden. Toch staat bij 43 procent van de Nederlandse sterrenrestaurants nog foie gras op de kaart, blijkt uit onderzoek van Wakker Dier. De dierenwelzijnsorganisatie roept de sterrenrestaurants op om foie gras nog vóór de feestdagen van het menu te schrappen.

Cultureel en gastronomisch erfgoed

In Frankrijk wordt foie gras wettelijk beschermd als cultureel en gastronomisch erfgoed (produit du Patrimoine Culturel et Gastronomique Française). Het eten van ganzenlever wordt al duizenden jaren gedaan. De oorsprong ligt in het oude Egypte. Dankzij de Romeinen geloof ik en na de introductie van maïs in de achttiende eeuw en het uitvinden van het inblikken ontwikkelde de productie van de delicatesse zich verder in Zuid-West Frankrijk. De populariteit van de delicatesse groeide ook mede dankzij beroemdheden in die tijd zoals schrijfster George Sand en de componist Rossini die liefhebbers van foie gras waren. Rossini bedacht de Tournedos Rossini, een gerecht met ossenhaas en ganzenlever.

Je eet de delicatesse meestal als voorgerecht, en bij voorkeur met een glaasje zoete witte wijn zoals een Monbazillac. Het wordt dikwijls geserveerd met chutney, gekonfijte uien of vijgenjam. Wist je trouwens dat het ook veel gegeten wordt in Hongarije?

Dieronvriendelijk

De reden dat productie van foie gras in Nederland verboden is, is omdat het een bijzonder dieronvriendelijk proces betreft. Een vervette ganzenlever wordt pas officieel foie gras genoemd bij een gewicht van minimaal vierhonderd gram. Een foie gras-lever is daarmee zes tot tien keer zo zwaar als normaal. Hiervoor ondergaan eenden en ganzen dagelijks dwangvoeding; een zeer pijnlijke en stressvolle praktijk waarbij bij eenden twee keer per dag en bij ganzen maar liefst drie tot zes keer per dag een vette maïspap rechtstreeks in de slokdarm wordt gepompt. Dit kan ook nog eens leiden tot een geperforeerde slokdarm.

Daarnaast worden de dieren vaak in kleine draadgazen kooien gehouden, waarbij ze regelmatig gebroken vleugels oplopen. Dwangvoeding begint in de laatste twee tot drie weken voor de slacht.

Wakker Dier

Vanwege dit dierenleed is de productie dus in Nederland verboden. Maar we importeren het nog wel en consumeren jaarlijks tienduizenden kilo’s, vooral in restaurants. Anne Hilhorst van Wakker Dier zegt, terecht: “Het is van de zotte dat je in Nederland geen foie gras mag produceren, maar het wel doodleuk als delicatesse op de kaart kunt zetten.”

Wakker Dier voert al langer campagne tegen ganzen/eendenlever. Mede hierdoor stopten supermarkten, groothandels en veel restaurants al met de verkoop. De dierenwelzijnsorganisatie heeft de overheid ook herhaaldelijk opgeroepen tot een importverbod maar hieraan is geen gehoor gegeven.

Heb jij al eens foie gras gegeten?

** Foto: Pixabay