Halloween: Wat vieren we eigenlijk?

Over een paar dagen, op 31 oktober, is het Halloween. Ik heb er zelf eigenlijk weinig mee maar Halloween spreekt kinderen vaak wel erg aan. Het is griezelig, je mag je verkleden, knutselen met pompoenen, enge films kijken en er is nog iets met snoep. Ja ok leuk, maar wat is Halloween eigenlijk? Wat vieren we precies en waar komt het vandaan?

Over de oorsprong van Halloween verschillen de meningen maar het meest aannemelijke is dat Halloween afkomstig is uit een Keltisch feest. De naam Halloween komt van All Hallows’ Eve dus de vooravond van All Hallows. All Hallows (Allerheiligen) is een christelijk feestdag op 1 november waarbij alle heiligen worden herdacht. Met Allerzielen, een dag later, worden alle overledenen herdacht. Waarschijnlijk zijn mensen vroeger Allerheiligen en Allerzielen gaan vieren als christelijke tegenhanger van het heidens feest Samhain maar de informatie hierover verschilt afhankelijk van de bron.

De Kelten vierden vroeger, tijdens Samhain, het einde van de zomer en begin van de winter, een soort van Oud en Nieuw viering als het ware. Men geloofde daar toen ook dat tijdens die nacht, op 31 oktober, de grenzen tussen het land der levenden en het land der doden voor één nacht vervaagde. De doden konden zich dan vrij bewegen in het land der levenden. Ze waren bang dat de doden in het land der levenden dood en verderf zouden verspreiden. Nog banger waren ze dat een geest zich hun lichaam zou toe eigenen. Ze dachten namelijk dat alle doden van het voorgaande jaar tijdens die nacht zich het lichaam van een levend iemand zouden proberen toe te eigenen zodat hun ziel verder kon leven.

Geen fijne gedachte dus wilden ze de levende doden op 31 oktober zo ver mogelijk van zich af houden en dat deden ze door vuurtjes te stoken, veel geluid te maken en lelijke maskers aan te trekken. Dat soort maffe dingen. En dat, beste mensen, is de voorganger van Halloween zoals wij dat kennen.

Halloween komt aan in Amerika

Eigenlijk is Halloween een soort van samenraapsel van verschillende oude tradities, een paar Keltische, een paar Katholieken, even mixen en je hebt Halloween. De viering werd in de 19e eeuw door Ierse en Schotse immigranten meegenomen naar Amerika. Het feest dat eerst vooral in Engelstalige landen zoals Ierland, Canada en Amerika gevierd wordt steeds groter in Europa en zelfs daarbuiten. Vooral kinderen vinden het leuk aangezien ze lekker snoep kunnen ophalen en zich kunnen verkleden. Waar het vandaan komt boeit ze niet echt.

De gewoontes op Halloween

– Jack-o-Lanterns: Kinderen maken van die pompoen lampionnen die inmiddels symbool staan voor Halloween. Deze traditie kwam schijnbaar ook uit Ierland overwaaien waar er vroeger een legende was over “Stingy Jack”, oftewel gierige Jack. Om het verhaal heel erg kort samen te vatten: Jack houdt de duivel voor de gek en moet uiteindelijk, na zijn dood, de wereld ronddolen met slechts 1 klein houtskooltje in een uitgehouwen knol. Mensen in Ierland en Schotland sneden enge gezichten uit aardappels en rode bieten en deden dat in hun raam- of deuropening om Stingy Jack weg te houden.

– Trick or treat: De kinderen gaan langs de deuren en krijgen snoep, een beetje het St Maarten idee. Dit gebruik vindt haar oorsprong waarschijnlijk in de viering van Allerzielen, waarbij de mensen in de 9de eeuw langs deuren gingen en vroegen om eten in ruil voor een gebed voor de doden.

– Halloween kostuums: In Nederland verkleden vooral de kinderen zich maar in de VS dragen ook volwassenen Halloween kostuums en men is daar al vroeg in het jaar bezig met het zoeken van het juiste meest originele en enge kostuum. Ook al zien we (vooral bij kinderen) veel kostuums die niet eng zijn, bijvoorbeeld verkleed als pizza stukje of als eenhoorn, is het gros eng enger en engst. Van bloederige zombies tot aan heksen en  monsters maar ik zag gisteren bij een kleine Halloween optocht hier in de buurt ook langskomen: een bloederige chirurg, een vrouw met twee hoofden, een schoolmeisje in uniform doordrenkt met bloed en ontelbare keren mensen met het Scream masker.

Je kunt een Halloween kostuum zelf maken maar er zijn ook veel winkels waar je verkleedkostuums kunt komen. Ik vind de kinderkostuums van Souza For Kids die je bij De Kleine Zebra online kunt kopen erg schattig en bovendien kan ik uit ervaring zeggen dat de kwaliteit echt super is en dat de kleding erg lang meegaat.

Al met al een wat bloederige bedoening dat soms behoorlijk goor kan zijn en soms ook eng voor de kinderen. Bij diezelfde optocht zag ik gisteren een jochie huilen terwijl een lachende vrouw in skeletten pak hem vertelde dat ze gewoon een vrouw was met een naar pak. Ach, nou ja, ik houd wel van tradities maar geef mij maar die vrolijke feestjes met liedjes en lichtjes, Pieten en kerstballen, engeltjes en elfjes.

********

********

Frederique

Frédérique houdt van mimosa, van films, van de geur van gebakken knoflook, van de Middellandse Zee (‘haar’ zee want aan die zee is ze geboren), fotografie, musea, nachttreinen, haute couture en ze zou het liefst voor altijd in een hotel wonen.