Art Crush | Interview met Malak Mattar uit de Gazastrook

Voor de Art Crush van deze maand, heb ik de 21-jarige kunstenares Malak Mattar uit de Gazastrook geïnterviewd. Afgelopen mei, overleefde de autodidacte Palestijnse schilder haar vierde Israëlische bombardement. Enorm heftig en traumatiserend op zo’n jonge leeftijd. Tussen de lieflijke schilderijen zag ik op haar Insta-feed ook angst, pijn en machteloosheid. Aangezien ik weet wat het kan doen om in een oorlogsgebied op te groeien raakt haar kunst me des te meer. In Malak’s kunstwerken zie je (gelukkig) nog hoop en honger naar vrede.

Kunst is Malak Mattar’s uitlaapklep dus toen bij de laatste bombardementen de enige winkel in kunstbenodigdheden beschadigd werd, raakte het haar in het hart. Door de Israëlische militaire blokkade kun je daar niet online kunstmateriaal bestellen of elders in het land een winkel meepakken. De import van schildersdoeken is, net als een hele waslijst aan andere producten, verboden in de Gazastrook.

Malak Mattar, een kunstenares geboren in de Gazastrook

** Om te voorkomen dat er wat verloren gaat in de vertaling, heb ik het interview zelf niet vertaald **

You started painting when you were 14 years old, during the Israeli military assault on Gaza in 2014 which killed more than 2100 Palestinians, mostly civilians and including 495 children. You are now 21 and have survived four Israeli attacks. Could you describe the effect those attacks have on you and your family?

In every important period in my life, a new attack happened: in childhood, as a teen and in adulthood. The first attack I survived at the age of 8 has had its lasting effect in my ability to communicate. The way I viewed people was very negative due to the brutality of the occupation. Growing up hearing and seeing people getting killed in front of me was terrifying. It made me lose faith in the world.

When your life is all about survival, is there still place for dreams and aspirations? You must be under constant stress. What gets you up in the morning? How do you cope with the fear and traumas?

Every day I wake up, I wake up with different emotions but mostly negative. The Israeli drones never stop hovering in the sky of Gaza. They make a buzzing sound so I have sleeping disorder. My art motivates me to reflect, think more of my surroundings. And also express my own pain and my story that I feel the need to express and share with people who don’t know the life in Gaza under occupation and military siege.

Your art started out as some kind of coping mechanism but grew into a true passion. Your artwork actually looks very harmonious and peaceful – it seems somehow contradictory to the situation you are in. How does your life in Gaza affect your art?

In my earliest artwork during the attack of 2014, my artwork was quite depressing with images of blood, shattered bodies and heavy emotions of fear and frustration. As I moved to Turkey in 2017, I lived my freedom. I started discovering different mediums and stories which were hopeful and free.

You are in Gaza now but you are one of ‘the lucky’ few who have been able to leave. You are studying political science and international relations in Istanbul. Why didn’t you opt for an artistic study?

I received my art eduction from my uncle who’s an established artist and I found myself studying different courses that will add to my knowledge, as politics were so common and part of my life as a child.

Will you be going back soon to finish your studies? 

I’m hoping to travel again soon for my next semester.

If you could name only one of your paintings, which one would it be and why?

‘If only I could fit my home in my suitcase’ as it reminds me of how much I missed home while in Turkey.

It must not be easy to keep on painting, in a practical sense, as it is difficult to even find the material to paint. I saw the shop where you would get your art material in Gaza got bombed. Plus, of course, the blockade doesn’t help as the most trivial materials get banned, like canvas some time ago. So, are you able to keep on painting? Is it possible for people to send you material by postal mail?

Yes, the art store has been damaged during the attack. Gaza is under military siege, so there is limitation on food, art material, clean water, electricity imports and exports. Israel banned the entry of canvas as a way of cultural siege to stop artists from telling their stories during and after the attacks. It’s impossible to receive any packages from elsewhere.

I think it’s difficult for people around the world who are not in your position to understand the restrictions of a military blockade. Could you explain what it means in your daily life?

Living under siege is like living in an open air prison in which one can’t travel in and out easily, can’t reunite with their families who live in different cities. One can’t fulfill their basic life, can’t get electricity for full hours and 97% of the water is not drinkable. We are living in a war zone when bombing happen very randomly and attacks happen often..

You sell your artwork through your Etsy shop and you have had quite some exhibitions worldwide. It must have been strange that while your art was able to travel, you and other residents of Gaza were not. Once you were able to travel, what did strike you most?

For so long, my art has had more freedom of movement than me, despite the fact the my art gets censored and checked by the military in the Israeli mail. I loved traveling and enjoying the freedom that I never lived at home.

What is your greatest fear?

My fear is getting stuck in Gaza…

Informatie over de Palestijnen en de Gazastrook

De situatie van de Palestijnen en van de Gazastrook haalt het nieuws helaas vaak niet dus mocht je meer erover willen weten, dan raad ik je de documentaire en de podcast hieronder aan. Ook het meest recente verslag van de Human Rights Watch (april 2021) is het lezen waard. Het is wel heftig om te lezen.

Het stuk van Amnesty over de gevolgen van de Israelische blokkade voor de bewoners van de Gazastrook geeft ook een goed beeld van wat zoiets betekent in het dagelijks leven. Hierin lees je bijvoorbeeld dat bewoners van Gaza enkele jaren geleden 8 uur per dag elektriciteit hadden, dat werd op een gegeven moment 4 en tegenwoordig is dat 2 tot 3 uur per dag.

In de praktijk heeft dit gevolgen voor ziekenhuizen, voedsel bewaren, scholen, mensen met een handicap – nou ja, lees maar voor de details.

Documentaire over Gaza

De Amerikaanse regisseur Abby Martin heeft naar aanleiding van de laatste bombardementen haar documentaire Gaza Fights for Freedom (2019) gratis aangeboden via YouTube. Je kunt dus Gaza Fights for Freedom gratis en in zijn geheel daar bekijken.

Podcast over de Palestijnen

Een andere mooie bron van informatie over de situatie van de Palestijnen is de podcast The Palestine Pod, waarin de twee hosts elke week een ander thema behandelen en relevante gasten dan aanschuiven.

Kijk ook vooral onder de afleveringen voor een uitgebreide lijst bronnen/artikelen/boeken die met het thema van de week te maken hebben. Een extra interessante aflevering vond ik zelf die met Miko Peled – dus als je ergens wil beginnen, raad ik die aan.

Een openlucht gevangenis

Het is goed om te beseffen dat wanneer de bommen stoppen, het lijden in Gaza niet stopt. Gaza is één van de armste regio’s van de wereld. De Israëlische militaire blokkade, inmiddels al 14 jaar lang, zorgt ervoor dat de bewoners van Gaza geen toegang hebben tot de meest basic behoeftes zoals water (97% is niet drinkbaar), eten, medicatie, zorg, elektriciteit. Laat staan banen of educatie, je kunt helemaal niets opbouwen daar.

De bewoners zijn stuk voor stuk getraumatiseerd en zitten daar vast, ze kunnen geen kant op. Mensen worden er als derderangsburgers behandeld en leven letterlijk in een openlucht gevangenis. Het is schrijnend en er zijn eigenlijk geen woorden voor dat dit überhaupt gebeurt op deze wereld.

Wil je Malak Mattar volgen of één van haar kunstwerken kopen? Dat kan via haar shop op Etsy en op Instagram via @malak_mattar_artist.