Libanees eten: hemels en gezond

De Libanese keuken is vrij bekend onder vegetariërs omdat veel van de gerechten vegetarisch en supergezond zijn. Het bekendste ‘vegetarisch’ voorbeeld is de Hummus, een dip op basis van de voeding-superheld: de kikkererwt. Hier kun je het recept voor een heerlijke verse Hummus vinden. Ik ben zelf in Libanon geboren en ik vind Libanees eten echt heerlijk.

Gezond en verfijnd

De Libanese keuken is een, over het algemeen, erg gezonde en verfijnde keuken. Aan sommige smaken zul je even moeten wennen als je het voor de eerste keer proeft zoals aan za’atar, een kruidenmengsel waar ik het later over zal hebben.

Net als Libanon zelf is de Libanese keuken een mooie combinatie van Oost en West, een kruising van culturen. Bovendien, ondanks dat Libanon maar een klein landje is, is het een land met zowel zee als berg en veel vruchtbaar land. Deze variatie is ook in de keuken terug te vinden.

De Libanese keuken vertoont gelijkenissen met de keuken uit andere mediterraanse landen zoals bijvoorbeeld de Griekse en Turkse maar ook bijvoorbeeld de Perzische keuken. Veel gebruikte ingrediënten in Libanese gerechten zijn: knoflook, olijfolie, kikkererwten, yoghurt, citroen, munt, vis en lamsvlees.

De twee keukens

Er zijn twee soorten Libanese gerechten: de gerechten die je in huis voorgeschoteld krijgt, met andere woorden de thuiskeuken en de gerechten die je in de restaurants krijgt, de meer gastronomische versie en de Mezze.

De Mezze

De mezze is een verzameling van kleine gerechten,  zowel warm als koud, vergelijkbaar met Spaanse tapa’s. Bij een feest kunnen de gerechten oplopen tot een paar tientallen maar meestal zijn vier gerechten per persoon al genoeg. In een mezze zitten, traditioneel gezien, standaard de twee bekendste Libanese salades: de tabouleh en de fattoush.

De tabouleh, de klassieke Libanese versie, is een salade met heel fijn gehakte peterselie, bulghur, munt, tomaat en lente-ui. Tegenwoordig zijn er ook varianten op de tabouleh waarbij de bulghur het hoofdingrediënt is terwijl in de traditionele tabouleh de peterselie het hoofdingrediënt is en de salade dus veel groener is dan de westerse varianten.

Ook vind je in een mezze bijna altijd hummus en Baba Ganoush. Baba Ganoush is een dip op basis van aubergine. Daarnaast variëren de gerechten per mezze. Mogelijke gerechten zijn gevulde wijnbladeren, vleespasteitjes, visgerechtjes, falafel, bonen, etc etc… Mijn persoonlijke favoriet is de kibbeh rass, een mengsel van gehakt lamsvlees (heel erg vaak gehakt totdat het de consistentie van deeg krijgt), bulghur en pijnboompitten. In de mezze krijg je het vaak in de vorm van ovalen balletjes, gefrituurd.

Je hebt meerdere varianten van de kibbeh. De kibbeh bil saniye wordt vaak thuis gegeten, de ingrediënten zijn dan hetzelfde maar het wordt in een taartvorm gegoten  en dan in de oven gebakken. Ook heb je de kibbeh nayee, de rauwe versie. Bij de Mezze krijg je altijd Libanees brood erbij, dat is een soort van pita brood maar dan groter en dunner.

Als drankje bij de Mezze wordt vaak Arak gedronken, een alcoholisch drankje op basis van anijs, vergelijkbaar met de Griekse Ouzo en de Franse Pastis. Ook heb je een paar zeer goede rode wijnen in Libanon. De bekendste zijn de wijnen van Château Kasra, Château Musar en Château Kefraya. Of je kunt gewoon bij bier blijven, met een lekker koude Almaza kan het niet misgaan!

De thuiskeuken

Een belangrijk onderdeel van de familiekeuken zijn de “Yakhnés”. Dit zijn stoofschotels, vaak met vlees en groenten die geserveerd worden met rijst. Door de rijst zit meestal gebakken vermicelli, erg lekker!!

Vis, ofwel in de oven gebakken ofwel gegrild, neemt een belangrijke plaats in in de thuiskeuken. Ook populair als snelle hap thuis zijn gevulde courgettes, in het Libanees Koussa Mehchi, (hier vind je het recept) met een yoghurt saus. Dit vinden kinderen vaak lekker overigens, mooi meegenomen! Ook zijn er veel gerechten op basis van linzen zoals de Mujaddara. Super lekker en gezond!

De toetjes

Bij de Libanese desserts wordt veelvuldig gebruik gemaakt van sinaasappelbloesemwater, pistaches en rozenwater.

De Libanese variant van baklava is minder zoet dan de Turkse variant en minder vet, maar het idee is hetzelfde. Ook hebben ze erg lekker ijs in Libanon, met o.a rozenwatersmaak. De maamoul is een koekje op basis van griesmeel, gevuld met noten of dadels, dat voornamelijk met de feestdagen gegeten wordt.

Het Ontbijt

Toch ook even een stukje over mijn persoonlijke lievelingseten in Libanon: het ontbijt! Bij de bakkers kun je ‘s ochtends versgemaakte man’ouche halen. Dat is deeg, vergelijkbaar met pizzadeeg, met olijfolie en za’atar gebakken in de oven en opgerold. Za’atar is een kruidenmengsel van o.a gedroogde thijm, gegrilde sesam zaadjes en sumak. Sumak is de gemalen vrucht van de plant sumak. Zo zo zo lekker!!

Za’atar is niet makkelijk verkrijgbaar in Nederland, meestal koop ik het wanneer ik even in Parijs ben of neemt iemand het mee vanuit Libanon maar laatst vond ik het wel in de Kinkerstraat in Amsterdam bij de Volkskruidentuin.

Of je kunt voor een zoet ontbijt kiezen en Knafe eten. Dat is een soort van warme room/kaas-toetje in een broodje met zoet siroop eroverheen. Als je in Beiroet bent even een Knafe scoren bij Douaihy. Mmmmm…Onovertroffen!!

Zowel de knafe als de man’ouche zijn erg lekker maar ook erg machtig. De meeste Libanezen eten dit dan ook niet elke ochtend !

Tv en boeken

Tip! Mocht je de aflevering via uitzending gemist of iets dergelijks kunnen kijken van de Libanon aflevering van Sergio & Axel: Van de Kaart, doen. Het is een mooie aflevering waarin veel te zien is van het land, de cultuur en natuurlijk het eten in Libanon.

Wat Libanese kookboeken betreft, er zijn er heel veel. Ik heb er meerderen maar ik gebruik er eigenlijk maar eentje: Past and Present van Andrée Maalouf en Karim Haïdar. Ik kon hem zo snel niet in een Nederlandse boekhandel vinden, online kun je hem sowieso hier bestellen. Ik heb het boek in het Frans maar via de link is het een Engelse versie.

Libanees eten in Nederland

Zelf Libanees koken? In Amsterdam is er een Libanese Kookworkshop. Hoe goed is dat? Ik moet het echt even een keer uitproberen en zal jullie dan zeker vertellen hoe het bevallen is!!

Geef je een bijzonder feestje? Wat dacht je dan van een heerlijk uitgebreide Libanese mezze? Dat kan via het cateringbedrijf Food by Michel van de Libanees Michel Yammine.

Wat restaurants betreft kun je het in Amsterdam proberen bij Cedars en/of Beyrouth. In Den Haag is er restaurant Amier maar die heb ik zelf nog niet getest. Wel haal ik regelmatig af bij de Libanese traiteur Meza, in het Statenkwartier. Aanrader! Voor een man’ouche kun je in Den Haag terecht bij Baladi.

Sahten!