10 short films van (inmiddels) bekende filmmakers

Een feature film maken in Hollywood, dat gaat niet zomaar. Veel filmmakers beginnen met experimentele shorts voordat ze high-budget films kunnen regisseren, en blijven die ook na hun succes soms nog maken. Short films hebben dan ook een geheel eigen charme, één van m’n favoriete manieren om m’n (film)horizon een beetje te verbreden is door een interessante short te bekijken. Wanneer het een short is van een grote filmmaker is het altijd geweldig om te zien ofwel hoe ze zich hebben ontwikkeld als filmmaker, ofwel hoe ze hun creativiteit proberen te showcasen op een duidelijke manier ondanks de korte lengte van de film. Vandaag zal ik schrijven over tien naar mijn mening goede short films van (inmiddels) grote filmmakers.

Incident By A Bank van Ruben Östlund (2010)

Zweedse regisseur Ruben Östlund, bekend van onder andere Triangle Of Sadness en The Square, heeft meerdere shorts op z’n naam staan. Incident By A Bank uit 2010 duurt 12 minuten en is twee jaar na z’n eerste simplistische feature Involuntary uitgebracht, maar vóór z’n echte high-budget films. Incident By A Bank is erg on brand voor Ruben, het is allemaal in één lange take geschoten op de meest objectieve manier mogelijk. Vanuit de verte volgen we een bankoverval scène, de reacties daarop en alles eromheen.

Ondanks dat Ruben een distinctieve eigen stijl heeft, voelt elke film ook echt wel anders aan dan de vorige. Dat is één van de dingen die hem zo’n goede filmmaker maakt naar mijn mening: z’n eigen stijl weet hij altijd vast te houden, maar ondertussen past hij zich wel aan op elk verschillend onderwerp door het net anders te benaderen. He keeps us on our toes.

Incident By A Bank is een fascinerende short waarin je Rubens aanleg voor absurde ietwat duistere komedie al terug kan zien. Wat ook al aanwezig is is de ongemakkelijkheid, en het geënsceneerde maar tegelijkertijd hyperrealistische. Voor mij heeft Ruben Östlund tot nu toe nog geen echte misstap gehad, en ook deze vind ik uitermate goed. Te zien op Indiewire.

Good Thanks, You? van Molly Manning Walker (2020)

Een paar jaar voordat Molly Manning Walker haar recentelijke succes behaalde met haar film How To Have Sex, regisseerde en schreef ze Good Thanks, You? Net zoals How To Have Sex behandelt deze short thema’s als consent, seksueel misbruik en het effect dat het heeft op iemand. Hoofdpersoon Amy weet niet hoe ze ermee om moet gaan, en besluit hulp te zoeken. Die hulp wordt alleen niet zo makkelijk geboden als zou moeten, en daarnaast ontwikkelt Amy intense problemen rondom intimiteit die zorgen voor moeilijkheden en onbegrip in haar relatie.

De runtime van Good Thanks, You? is 13 minuten, en in die minuten wordt er goed weergeven hoe de stilte en zwijgcultuur rondom dit soort onderwerpen in stand wordt gehouden. Ik vond hem pakkend en de short brengt de message goed over. Te zien op Mubi.

David Lynch Cooks Quinoa van David Lynch (2007)

Deze keer niet alleen geregisseerd door, maar ook starring David Lynch, die dus quinoa maakt. Het klinkt niet zo spectaculair, maar als je bekend bent met het werk van David Lynch weet je al dat dit waarschijnlijk een intens vreemd avondje quinoa koken wordt. In de short zien we David Lynch die niet per se erg samenhangende verhalen vertelt en praat over z’n hersenspinsels terwijl hij bezig is met het gerecht. Niet veel filmmakers zouden wegkomen met zo’n simpel concept, maar David Lynch zorgt voor een – zoals altijd – hoogst specifieke ervaring. Ik persoonlijk vond het erg interessant, maar Lynch is dan ook m’n favoriete regisseur.

Ik ben meestal juist totaal niet van zwart-wit films én te abstract, maar zodra David zijn duistere artistieke visie toevoegt ben ik onder de indruk. Deze short vond ik dan ook de engste van deze lijst, en dat terwijl het dus gaat over quinoa. Deze short van 21 minuten is typisch Lynch, ik heb hem zelf bekeken op YouTube.

To Die By Your Side van Spike Jonze (2011)

Spike Jonze, ook een absoluut geniale filmmaker. Spike is niet vies van een beetje vunzige grappen en overdreven komedie. Dat mengen met zo een prachtig elegant geanimeerde short als To Die By Your Side zorgt voor een veelzijdige watch. De esthetiek van de short voelt vintage en verfijnd aan. Het gaat over twee personages op de cover van een boek die tot leven komen en met elkaar naar bed willen. De personages staan ver van elkaar verwijderd in de boekenwinkel waar ze staan, maar de toewijding is zo sterk dat ze de meest heftige obstakels overkomen.

De short gaat in zes minuten van grappig en luchtig naar dramatisch verdrietig en weer terug. Ik houd van dit soort absurde komedie die zichzelf niet te serieus neemt, maar waar wel duidelijk met een bepaalde gedachte en waar (qua animaties al helemaal) vakmanschap achter zit. Ook te zien op YouTube.

Anima van Paul Thomas Anderson (2019)

Nu zijn de films van de populaire regisseur Paul Thomas Anderson niet per se MIJN persoonlijke favorieten…Máár ik vind de muziek van Radiohead en dus Thom Yorke geweldig, en was geïnteresseerd in de Netflix original short Anima wat een samenwerking is van de twee. Er wordt nul gesproken, het hele kwartier lang is er alleen maar muziek van Thom Yorke te horen, en die was inderdaad erg sterk. De herhalende en prikkelende melodieën in combinatie met indrukwekkende surrealistische beelden zorgen voor een hele ervaring.

Tussen die beelden zien we een droevig soort van ratrace tafereel (een onderwerp dat wel vaker terugkomt in de muziek van Radiohead) en later in de short wordt er een meer positieve wending genomen. Anima is een visueel spektakel alom. Een bonusje trouwens, ik vind Paul Thomas Andersons short film ‘Mattress Man Commercial’ te grappig, die duurt maar 1 minuutje.

Pecan Pie van Michel Gondry (2004)

Oh mijn god, deze is zo zo zo goed. Ik denk dat dit m’n favoriete short film is tot nu toe. Pecan Pie duurt maar anderhalve minuut en gaat over Jim Carrey die aan het rijden is, maar in plaats van in een auto zit hij op een bed met een stuur. Gekke Gondry ook altijd. Het is opgenomen tijdens de opnames voor Eternal Sunshine Of The Spotless Mind, dus misschien zagen ze het een beetje als een spek en bonen projectje, maar in dat geval is het een geniaal spek en bonen projectje geworden. De manier waarop Michel Gondry een sfeer voelbaar kan maken is ongelofelijk, in dit geval weer het dromerige sfeertje waar hij wel vaker voor gaat.

Het schaarse dialoog van de kleinere rollen is heel hakkelig en ongemakkelijk, wat een groot contrast is met de zorgeloze hoofdpersoon Jim Carrey die op z’n bed een Elvis Presley imitatie aan het doen is. Ik vind dit alles gewoon een geweldige samenkomst van elementen, en ik kan niet anders dan gniffelen om dit serieus goede filmpje dat zichzelf totaal niet serieus neemt. Te zien op YouTube.

Whiplash van Damien Chazelle (2013)

Als je nog niet wist dat Damien Chazelle’s ultra geliefde film Whiplash is begonnen met deze short film, dan ben je in for a treat. Deze short kreeg veel aandacht bij Sundance, waarna de feature film tot stand is gekomen. Het is super interessant om te zien hoe dit idee eerder is uitgevoerd, maar dan korter en meer low-budget. J.K. Simmons speelt z’n rol al, de rol die later door Miles Teller werd gespeeld wordt nu vertolkt door Johnny Simmons (ik heb al gegoogled, hij is géén familie van J.K.).

Het plot is dus hetzelfde als de gelijknamige film, het gaat over een jonge gast die professioneel drummer wilt worden en zijn leraar met een niet zo ethische leerwijze. Ik vond het zelf heel bijzonder om te zien hoe alles zich heeft ontwikkeld tot de Whiplash die een jaar later is uitgekomen, wat Damiens eerste echte high-budget film was en welke ik zonder twijfel z’n beste film vind. En ja jongens, geen zorgen, ook deze heb ik gewoon kunnen vinden op Vimeo en YouTube.

The Rat Catcher van Wes Anderson (2023)

Vorig jaar heeft Wes Anderson meerdere Netflix-original short films uitgebracht gebaseerd op boeken van Roald Dahl. Ook The Rat Catcher, die 17 minuutjes duurt met Ralph Fiennes in de hoofdrol, is daar één van. Het meest intrigerende aan Wes’ films is hoe het hem lukt altijd oog te behouden voor de details, en ook hier zijn dingen als stiltes en blikken en subtiele mood changes goed gedaan.

The Rat Catcher is net zoals elke film van Wes Anderson droog, grappig, soms eng en erg geënsceneerd. Ik houd ervan wanneer hij voor animatie gaat, en ook het geanimeerde deel in The Rat Catcher vond ik top. Wes Andersons stijl past precies bij de het Roald Dahl verhaal.

Six Days van Wong Kar-Wai (2002)

Deze short slash videoclip is visueel prachtig, zoals we gewend zijn van Wong Kar-Wai. Het gaat over een man die erachter komt dat z’n vriendin is vreemdgegaan, en maar moeilijk om kan gaan met het liefdesverdriet. Het lied dat speelt is dus Six Days van DJ Shadow (waar later die gave remix voor The Fast And The Furious: Tokyo Drift voor is gemaakt. Waarom was die soundtrack zo goed?), en de kleurrijke cinematografie complimenteert het perfect. De vele intrigerende beelden wisselen af van een lachend koppel in een zwembad tot het woest kapotmaken van een groot ijsblok.

Een clip met dit als plot klinkt misschien vrij mild, maar ondanks Wong Kar-Wai’s aanleg voor het schrijven van lieflijke romances rent hij nooit weg van een duister randje in z’n films. Ook in Six Days is dat niet het geval. YouTube!

Goldman v Silverman (2020)

Deze is vaag jongens, maar wel heel vet. We kennen de Safdie brothers vooral van Good Time en Uncut Gems, twee best pittige films waar de spanning hoog ligt. Goldman v Silverman is een stuk komischer, ondanks dat de stressende editing wel aanwezig is. Het gaat over twee straatperformers, gespeeld door Benny Safdie zelf en Adam Sandler, waarvan de één zichzelf goud spraypaint en de ander zilver. Silverman probeert z’n performance te doen daar waar Goldman normaal die van hem doet, en dit zorgt voor ruzie.

Het grappige is dat de broers in 2013 al eens een short hebben gemaakt over een gouden straatperformer als deze, gespeeld door Benny die jaren later dus juist Silverman speelt. Ik weet niet of dit allemaal een soort diepere betekenis heeft, of dat de gebroeders Safdie gewoon een voorliefde hebben voor gouden en zilveren straatperformers, maar Goldman v Silverman vond ik in ieder geval goed. Hij duurt maar zeven minuutjes, is zwaar vermakelijk, én natuurlijk te zien op YouTube.

Bonus!

Voordat ik ga wilde ik nog twee bonus aanraders doen, met als eerste Act da Fool van Harmony Korine uit 2010. Harmony Korine is één van de beste filmmakers out there en dat zie je terug in deze (niet zo super luchtige, dat je het weet) short. Maar ik kon hem alleen vinden in best slechte kwaliteit, en Harmony kennende is die slechte kwaliteit misschien wel de bedoeling, maar voor het geval dat niet zo is wilde ik het houden op een honorable mention.

Ook de short Hi-Fi van Sean Baker uit 2001 wilde ik aanraden. Daar zie je namelijk vele elementen die hij vandaag de dag nog zoveel gebruikt in z’n films, maar dan super pril. Hij haalde de lijst net niet omdat ie een stuk meer experimenteel is dan de rest op de lijst, en er ook nog eens een trigger warning waardig momentje in zit qua drugsgebruik. Maar nogmaals, súper gaaf om te zien hoe zo een unieke stijl als die van Sean Baker zich heeft ontwikkeld.

Oké lieve mensen, dat was hem. Bedankt voor het lezen!